Tổ yến được xem là một loại thực phẩm quý giá, giàu dinh dưỡng. Nhưng điều gì làm nên giá trị đặc biệt này? Có phải nhờ vào nguồn thức ăn phong phú mà chim yến hấp thụ? Hay chế độ ăn của loài chim này có điểm gì khác biệt? Bài viết dưới đây của Chuyên Yến sẽ giúp bạn khám phá toàn diện về nguồn thức ăn, quá trình phát triển và cách loài chim này tạo ra tổ yến.
Chim yến ăn gì?
Khác với các loài gia cầm, chim yến hoàn toàn sống dựa vào nguồn thức ăn trong tự nhiên, kể cả khi được dẫn dụ sinh sống trong nhà yến. Chúng không ăn thức ăn do con người cung cấp, mà chủ yếu săn mồi là những loại côn trùng bay nhỏ có trọng lượng trung bình từ 0,01 đến 0,72g như ong, mối, chuồn chuồn kim, cào cào…
Thành phần thức ăn của chim yến thay đổi theo mùa và điều kiện môi trường từng năm. Theo các nghiên cứu khoa học, tỷ lệ các nhóm côn trùng trong khẩu phần của chim yến phân bố như sau:
- Bộ cánh màng (kiến, ong…) chiếm khoảng 61,1%.
- Bộ cánh đều (mối…) chiếm khoảng 14,7%.
- Bộ hai cánh (ruồi…) chiếm khoảng 7,8%.
- Các loài khác như rầy xanh, rầy nâu… chiếm tỷ lệ thấp hơn.
Trong đó, nhóm côn trùng chim yến ưa thích nhất là ong và kiến, chiếm đến 50-70% khẩu phần ăn. Ngoài ra, chúng cũng thường xuyên săn các loài như mối, ruồi muỗi, bọ rầy, chuồn chuồn kim, bướm đêm, cào cào và cánh tơ.
Chim yến thường bay săn mồi ở độ cao từ 0 đến 50 mét. Mỗi ngày, chúng bắt đầu rời tổ từ khoảng 5 giờ sáng và chỉ trở về vào lúc 20 giờ tối. Trong suốt hơn 15 tiếng hoạt động, chúng có thể di chuyển quãng đường lên đến 300km để tìm thức ăn. Nhờ vào đặc tính này, việc xây dựng nhà yến trong khu vực đô thị vẫn có thể đạt hiệu quả cao.
Quá trình phát triển và nuôi con của chim yến
Chim yến chăm sóc con non bằng cách săn mồi trên không. Trong quá trình mớm mồi, chim bố mẹ truyền nước dãi giàu dinh dưỡng chứa kháng thể tự nhiên, hỗ trợ tăng cường sức đề kháng và sự phát triển của chim con.
Một điều thú vị ít người biết là chim yến rất ưa chuộng môi trường có khí hậu nhiệt đới ẩm như rừng núi, đồng ruộng, sông ngòi hay kênh rạch. Những khu vực này thường có mật độ côn trùng cao, đây chính là những nguồn thức ăn chính của chim yến. Nhờ vào thói quen bắt mồi khi bay, chim yến góp phần kiểm soát số lượng côn trùng gây hại, từ đó giúp cân bằng hệ sinh thái và bảo vệ mùa màng.
Xem thêm: Chim yến làm tổ như thế nào? Quá trình, vị trí và chu kỳ
Chim yến ăn gì trong môi trường nuôi nhân tạo?
Trong điều kiện nuôi nhân tạo, chim yến con chủ yếu được cho ăn các loại thức ăn giàu đạm như trứng, ấu trùng ong kiến non, sâu và dế cắt nhỏ. Giai đoạn đầu kéo dài từ 5 đến 6 tuần, chim con sẽ được cả bố lẫn mẹ mớm mồi. Trung bình mỗi lần mớm, chim con tiếp nhận khoảng 0,6 – 1g thức ăn, sau đó tăng dần lên 1,5 – 1,7g. Chu kỳ mớm mồi thường diễn ra cách nhau khoảng 30 phút. Khi áp dụng phương pháp nuôi nhân tạo, người nuôi sẽ thay thế chim bố mẹ bằng cách cho chim con ăn trực tiếp từ 3 đến 4 lần mỗi ngày, bao gồm 3 lần vào ban ngày và 1 lần vào buổi tối khoảng 8 giờ. Chim con hấp thụ thức ăn tốt và phát triển bình thường cho đến khi có thể bay.
Chim yến là loài ăn côn trùng bay, đặc biệt ưa thích các loại côn trùng nhỏ như kiến cánh, ruồi, muỗi. Vì vậy, chúng góp phần đáng kể vào việc kiểm soát số lượng côn trùng gây hại cho cây trồng, tạo ra tác động tích cực đối với nông nghiệp và môi trường.
Theo các nghiên cứu về kỹ thuật nuôi yến, một chim con cần từ 2 đến 4 lần cho ăn mỗi ngày, mỗi lần tiêu thụ khoảng 0,8g mồi. Với quy mô 1.000 con yến, lượng thức ăn mỗi ngày vào khoảng 2,4kg. Khi trưởng thành, nhu cầu thức ăn tăng lên đáng kể, trung bình mỗi con cần 5 đến 7g mỗi ngày, đồng nghĩa với 5 – 7kg côn trùng cho 1.000 con. Ước tính, mỗi lần ăn, chim yến có thể tiêu thụ từ 250 đến 350 cá thể côn trùng. Với một nhà yến quy mô 5.000 con, khối lượng côn trùng cần thiết là rất lớn. Điều này cho thấy nhu cầu thức ăn là yếu tố cần được quy hoạch kỹ lưỡng khi phát triển nghề nuôi yến quy mô lớn.
Chim yến sống gần các khu vực rừng, vườn cây ăn quả thường có điều kiện dinh dưỡng tốt hơn nhờ vào nguồn kiến cánh dồi dào, một loại côn trùng có giá trị dinh dưỡng cao. Ngược lại, chim sống ở khu đô thị có xu hướng ăn nhiều ruồi hơn, điều này ảnh hưởng đến chất lượng tổ. Tổ được hình thành từ chim ăn kiến cánh thường có chất lượng tốt và giá trị kinh tế cao hơn.
Lời kết
Chim yến là loài mang đến nhiều giá trị thiết thực. Tổ yến do chúng tạo ra là thực phẩm bổ dưỡng được đánh giá cao trong việc chăm sóc sức khỏe. Bên cạnh đó, chim yến còn góp phần cân bằng hệ sinh thái khi giúp kiểm soát sâu bọ hại mùa màng, hỗ trợ nông nghiệp phát triển bền vững và góp phần bảo vệ môi trường một cách tự nhiên.
Qua những chia sẻ của Chuyên Yến trên, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về tập tính và nguồn thức ăn của chim yến. Mong rằng bài viết mang đến thông tin hữu ích để bạn thêm yêu quý và trân trọng loài chim đặc biệt này.
Xem thêm:
